Boerentoren

Emiel Van Averbeke, Jan Vanhoenacker,Jos Smolderen

Antwerpen, Schoenmarkt 35

1929 – 1931

Boerentoren

Tijdens WOI is het gebied tussen de Schoenmarkt, Eiermarkt kapot geschoten door de Duitsers. De stad wou in zee gaan met één bouwpartner die iets moois zou realiseren voor de wereldtentoonstelling van 1930. Die partner vonden ze in de ‘Algemeene Bankvereeniging’, welke als belangrijkste aandeelhouder de Boerenbank was. Daarmee dat de toren nog steeds de titel ‘Boerentoren’ draagt. In 1935 werd Kredietbank de eigenaar, sinds 1998 is het KBC.

Hoog

Toen het gebouw klaar was, was het de grootste wolkenkrabber van Europa met een hoogte van 87,5 meter en 25 bouwlagen. Momenteel is de toren 95,75 meter hoog. Dat wil zeggen dat dit het tweede hoogste gebouw is in Antwerpen, na de kathedraal van 123 meter hoog. Tussen 1954 en 1975 was hij nog hoger: 100 meter en zelfs 112,5 meter als je de antennes meerekende.

Staal

Het gebouw bestaat uit een staalskelet op een fundering van gewapend beton (2 meter dik onder de toren en 1 meter dik onder de zijvleugels). Er werd 3400 ton staal gebruikt met 430.000 klinknagels. De afwerking bestaat uit witte kalksteen, men dacht dat dit genoeg was. Maar dit was niet zo, en daar kwam men al achter in de jaren ’80 en ’90. Daarom werd er enkele jaren geleden een stroomopdruksysteem, een type van kathodische bescherming, toegepast op de constructie. Er werden 7000 7 millimeter dikke anoden geplaatst in de voegen verbonden met leidingen van totaal 7 kilometer lang op zeer lage spanning. Dit stopt verdere corrosie.

Panorama

Bovenaan, op de 25e verdieping is een waterbak geïntegreerd met een inhoud van 230 m³ en volledig voorzien uit koper. Dit voor brandveiligheid, want in die tijd woonden er nog mensen in de toren. Hieronder ligt een panoramazaal, geopend in 1932. Als toegang werd 3 frank gevraagd. Na de restauratie uit de jaren 70 werd een nieuwe panoramazaal geopend boven het reservoir en is de zaal enkel open voor speciale gelegenheden.

Niet alleen bank

In essentie was het gebouw een woontoren, bij uitvoering was er ook plaats voor kantoren en winkels. Zo was er bijvoorbeeld op de eerste verdieping een tearoom van Cuperus, nu in de Katelijnevest, volledig ingericht als Chinees salon. Tot 1968 woonden er mensen. Van 1970 tot 1976 werkten architecten Leon Stynen en P. De Meyer aan een nieuwe vleugel aan de Eiermarkt, het hele interieur werd gemoderniseerd en het gebouw werd volledig kantoor. Hierdoor komt het dat er geen art deco elementen meer te vinden zijn binnenin. Op de 7e verdieping is een fries aangebracht met dier- en plantenmotieven en op de rechterhoek van de toren staat een Onze-Lieve-Vrouwbeeld.

Het gebouw is volledig in handen van KBC en kan niet bezocht worden.