Petrol Antwerpen

noAarchitecten

Antwerpen, D’Herbouvillekaai / Generaal Armstrongweg

2004 – 2009

Petrol

Een monumentaal gebouw vlakbij de Schelde waarvan bijna niemand weet wat het moet voorstellen. Het heeft me altijd wel gefascineerd, zeker nu we het vanaf ons appartement kunnen zien. Ik hoor meer en meer geruchten dat het gebouw zou verdwijnen, dus ik dacht dat het wel eens tijd werd om wat meer te weten te komen over deze petroleumblauwe constructie.

Petroleum Zuid

Het meest opvallende is de petroleumblauwe kleur. De kleur is, volgens de architecten, een verwijzing naar het industriële verleden van dit gebied. Ooit was hier Petroleum Zuid: in 1898 bouwde men hier de uitvalsbasis van de Europese petroleumindustrie, aan de Schelde in het zuiden van Antwerpen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebied grotendeels vernield en erna verhuisde de petroleumindustrie naar het havengebied in het noorden van Antwerpen.

Het gebouw heeft voor de rest niets met petroleum te maken, maar met elektriciteit. Stroomverdeler Elia is de eigenaar van dit onderstation waar de onder hoge spanning toegevoerde elektriciteit wordt getransformeerd tot stroom van minder hoge spanning dat naar andere verdeelpunten wordt gedistribueerd. Het gebouw heeft daarom geen ramen nodig, het heeft wel enkele gaten voor verluchting.

noAarchitecten

noAarchitecten is een architectenbureau opgericht in 2000, met ongeveer 15 mensen die zich vooral concentreren op publieke gebouwen. Ze werken vaak samen met kunstenaars.

De architecten kozen ervoor om de technische installaties te stapelen zodat het gebouw een totale hoogte kreeg van 23 meter, een baken aan de Schelde. Elia zag af van een logo aan de buitenkant, wat het gebouw een nog groter mysterie geeft. Daarentegen helt het gebouw lichtjes over naar de kaai, zoals een bunker op het strand.

Het volume wordt uitgevoerd in ter plaatse gestort beton. Ongeschaafde bekistingsplanken creëren een ruw oppervlak met onscherpe horizontale lijnen op de plaatsen waar de betonspecie kan ontsnappen, een ambachtelijke bouwwijze als tegenwicht voor de hoogtechnologische inhoud. Een expressieve deuk in de voorgevel en een raster van kleine perforaties in de achtergevel zorgen voor de natuurlijke ventilatie van de binnenruimte.